Zamek książęcy

W bogate dzieje Dzierżoniowa wpisały się dwa zamki. Na temat jednego z nich zwanego "Hummelschloss" zachowało się do dziś niewiele informacji. Drugi zwany zamkiem książęcym pozostawił po sobie więcej śladów.

Wzniesiony on został w północno-zachodniej części miasta prawdopodobnie przez jednego z książąt świdnicko-jaworskich.

Na początku był symbolem książęcej władzy zwierzchniej nad miastem. Stopniowo jednak w związku ze wzmacnianiem się miejskiego samorządu w połowie XIV stulecia tracił na znaczeniu i powoli podupadał. W 1422 roku został przejęty przez Franciszka von Peterswalde. Od tego czasu stał się siedzibą okolicznych rodów szlacheckich.

W okresie wyniszczającej wojny trzydziestoletniej (1618-1648), gdy miasto przechodziło kilkakrotnie z rąk do rąk walczących stron zamek jako obiekt o militarnym znaczeniu za każdym razem narażony był na zniszczenie. W 1671 roku nastąpiła katastrofa budowlana. 6 marca tego roku zawaliła się wieża zamkowa zabijając jedną osobę. Cały obiekt popadał tym samym w kompletna ruinę. Taka sytuacja istniała do XVIII wieku . W 1795 roku ruderę wraz z terenem wykupiła za 4000 talarów od ówczesnego właściciela von Falkenhayna dzierżoniowska gmina ewangelicka. Dokonano rozbiórki części zamkowych ruin i w przeciągu trzech lat powstała tam okazała świątynia (obecnie rzymsko-katolicki kościół pod wezwaniem Maryi Matki kościoła). Ciekawostką jest natomiast fakt, że fragment zamku nie został prawdopodobnie wyburzony w 1795 roku, a ewangelicy urządzili w nim szkołę.